Dslam
Dslam(DSL Access Multiplexer), abonelere xDSL hizmetlerinin verilmesi için kullanılan network ürünlerine verilen genel bir isimdir. Teknoloji geliştikçe bu ürünler santral lokasyonlarından ziyade abonelere daha yakın noktalarda kurulmaya başlanmıştır.
Temel olarak bir Dslam üzerinde kontrol kartı, ana omurga bile bağlantısı için kullanılan fiziksel bağlantı kartı ve üzerinde verdiği teknolojije uygun abone kartları bulunmaktadır.
ADSL (Asymemetric Digital Subscriber Line)
ADLS, Asymmetric Digital Subscriber Line (Asimetrik Sayısal Abone Hattı) kelimlerin kısaltılmasıdır. Abonelere verilen download ve upload hızları farklı oldukları için asimetrik olarak adlandırılmaktadır. Hizmet olarak çift yönlü (full dublex) bir hizmettir.
İletişim için 2 ayrı veri yolu kullanılabilir: a-)Fast: Ses,video gibi gecikme hasssasiyeti yüksek fakat hataya karşı daha az sorunlu trafiği taşımak için uygundur. b-)Interleaved: Gecikme hassasiyeti olmayan fakat hataya karşı hassas veri trafiği için uygundur. Veri paketinin bir kısmı kontrol maksatlı olarak kullanıldığından sağlanılan band genişliği daha az verimli kullanılır.
G.SHDLS (Single Pair High Speed Digital Subscriber Line)
G.SHDLS teknoloji simetrik bir DSL teknolojisidir. Noktadan noktaya bağlantılarda ve internet erişimi için kullanılmaktadır. G.SHDLS teknolojisinde bir çift bakır kablo üzerinden minimum 192 kbps maksimum 2304 kbps veri hızında iletişim desteklemektedir.
Bir çift bakır kablo üzerinden yapılan iletişimlerde hız değerleri 64 kbps artırımlar ile değiştirilebilir. Eğer G.SHDLS bağlantısında iki çift bakır kablo kullanılırsa minimum veri hızı 384 kbps , maksimum veri hızı da 4608 kbps olarak kullanılabilir. (bonding teknolojisi)
VDLS2 (Very High Speed Digital Subscriber Line)
VDLS2 standardı 2006 da kabul edilmiş bir standarttır. Vdls2, dsl geniş band iletişim standardının en gelişmişi ve en yenisidir. Triple play adı verilen ve ses,video,veri,high definition televizyon (hdtv) ve interaktif oyun gibi geniş tabanlı servislere destek vermek için tasarlanmıştır.
Teorik olarak maksimum veri hızı 250 mbps, Yarım kilometreye kadar 100 mbps, 1 kilometreye kadar 50mbps veri hızları elde edilmektedir. vdsl2 de 1600 metre kablo uzaklığından itibaren performans adls2+ ile aynıdır.
VDSL'in ADSL teknolojisinden en belirgin farklı VDLS2'nin iletim mesafesinin az olmasıdır. Santralden gelen fiber hattının sonlandığı bir optik ağ ünitesi ile ev ya da iş yerine bağlı olan bakır hat arasında VDSL destekleyen sistem (DSLAM) kurularak abonelere olan mesafe kısaltılır ve abonelere yüksek band genişliğinde servis sağlanmış olur.
Temel olarak bir ip dslam, üzerinde enerji bağlantı kartlarına, abone kartlarına (adsl,vdsl, shdsl) ve bu abonelerin merkez omurga ile bağlantısını sağlayan kontrol kartına (CSCE) sahip bir şasidir.
Zte dslamlarda merkezde bulunan netnumen u31 adı verilen bir yönetim sunucusu ile herhangi bir lokasyona kurulmuş IP Dslam üzerinde abone yönetimi, alarm yönetimi işlemlerini yapabilme olanak sağlanmaktadır.
9 ve 11.kartlar kontrol kartları abone kartları ve 0.slot da ise pdbx kartı vardır. Temel olarak dslam'ın merkez ile iletişimin sağlanması için bir adet CSC kartının kullanılması yeterlidir. İkinci CSC kartı yedekliği sağlamaktadır.
Örnek olarak zte fsap 9800 ip dlsam üzerinde maksimum 14*64 =896 adsl abonesine hizmet verebilmektedir. Ayrıca bütün slotlara 48 portlu Vdsl kartı takılması halinde 672 vdsl abonesine, bütün kartların shdsl olması halinde 448 G.SHDSL abonesine hizmet verebilmektedir.
CSC kartı üzerinde bir adet harici (outband) yönetim portu(ETH-M) bir adet konsol portu( CON),bir adet fan tepsisine veyahut EPM ünitesine bağlı port FAN, bir adet de test portu ETH-T bulunmaktadır. Uplink veya cascade portları CSC kartına takılan sub-card'lara göre çeşitlilik göstermektedir.
Subcard'lar ==>- OGFB, üzerine 4 adet SFB takılabilen optik bir arayüzdür. -SGFB, üzerinde 2 adet SFB takılabilen optik bir arayüzdür.
Led ismi (RUN) Rengi Yeşil /Kırmızı :> Çalışma alarm göstergesidir. Led yeşil yanıp sönüyorsa kart düzgün çalışmaktadır. Ledin kırmızı yanıp sönmesi halinde kart arızalıdır.
Led ismi (MAIN) Rengi yeşil ==>Aktif /Bekleme durumu göstergesidir. Ledin yeşil yanması durumunda kartın aktif olarak çalıştığı, ledin yanmaması durumunda kartın bekleme durumunda olduğunu göstermektedir.
Led ismi ( L1 - L6 ) ==>Optik arayüz göstergesidir. Yeşil yanması durumunda port linkinin oturduğu anlamı çıkarılmalıdır. Yanmadığı durumlarda port üzerinde link yoktur.
4 adet abone kart slotuna sahip bu şasiler saha dolapları üzerine ek bir kabin içine monte edilmek suretiyle kullanılmaktaydılar günümüzde apartman içlerine kurulumu yapılarak hizmet verilmeye başlandı. Tam donanımlı bir şaşi 128 adet adsl/adsl2+ abonesine veya 96 adet vdsl2 abonesine hizmet verebilmektedir.
Zxdsl 9806h ip dslam abone kartları üzerinde hali hazırda splitterlar bulunduğu için aboneye verilene bağlantı üzerinde ekstra bir splitter kullanımına ihtiyaç duyulmamaktadır.
Zxdsl 9816 cihazlar combobox olarak adlandırılmaktadır. 24 ses, 24 vdsl port kapasitesine sahiptir.
Gelişen teknoloji ihtiyaçlarına karşı verebilmek adına küçük dizaynı ile evlere kadar fiber projesi için oldukça kullanışlıdır. Kartları şasi içerisinde entegre şekilde bulunmaktadır.
FSAP 9800 Kartları
ASNV ==>64 portluk adsl kartıdır. 9800 cihazlarda en çok kullanılan kart tipidir.
APNV ==>64 portluk adsl kartıdır. Genellikle outdoor 9800 cihazlarda kullanılmaktadır.
PNVNA ==>Splitter kart olarak kullanılan karttır. 64 portu bulunur. STNG ==>32 portluk SHDSL kartıdır. VSNK ==>48 portluk VDSL kartıdır. 9800'lerde en çok kullanılan vdsl kart tipidir.
ZXDSL 9806 Kartları
ASTGC ==>32 portluk ADSL kartıdır. 9806 cihazlarımızda en çok kullanılan ADSL kart tipidir. ASTEB ==>24 portluk ADSL kartıdır. Genellikle 9806 cihazlarda kullanılmaktadır. ASTEC ==>ASTEB kartının bir üst versiyonu olarak kullanılan ADSL kartıdır. 24 portu bulunur. SSTEB ==>24 portluk SHDSL kartıdır. VSTDG ==>16 portluk Vdsl kartıdır. Genellikle 9806 cihazlarında kullanılmaktadır. VSTEG ==>24 portluk VDSL kartıdır. 9806 cihazlarında en çok kullanılan kart tipidir.
DSL Temel Prensibi
ADSL Genel Bakış
Fiber Kablo Teknololojisi
Fiber Optik Kablo Teknolojisi
Elektriksel Dönüştürücüler
E/O Dönüştürücü: Elektrik sinyalini optik (ışıksal) sinyale dönüştürür. O/E Dönüştürücü: Optik (Işıksal) sinyali elektriksel sinyaline dönüştürür. Yarı iletkenlerden yapılmıştır. Bazı cihazlarda takılıp çıkartılabilecek şekilde SFP bulunur.
FTTX Sistemler
FTTx Nedir ?
Bakır kablo üzerinden uzun mesafe, yüksek kalitede ve hızda data (internet) vermek mümkün olmamaktadır.
Kablo arızaları
Dengesizlik
Gürültü
Zayıflama
Bu sorunlar fiber kablo ile kolayca aşılabilmektedir.
Uzun mesafe: 100-200km
Yüksek hız:1.2 tb
düşük kayıp
Az arıza
Bütün şebekenin kısa sürede fibere dönüştürülmesi mümkün olmadığından (iş gücü,maliyet vs) Çözüm olarak müşteriye doğru fiberle yaklaşmak ve bakır mesafesinin kısaltılması veya tamamen ortadan kaldırılması planlanmıştır.
Fttx Nedir?
Müşteriye doğru fiberle yaklaşmak için kullanılan sistemlere FTTx sistemler denir.
FTTx: Fiber to the X - X'e kadar fiber. X fiber ile gidilecek yeri göstermektedir. (X:C,B,H,F)
FTTC,FTTB,FTTH,FTTF vb.çeşitleri vardır.
Santral binasında bulunan MPLS Switchine fiberle bağlıdır.
İçinde PSTN ve Data (internet) hizmeti sunan kartlar vardır.
FTTC: Fiber to the Cabinet- Kabinete kadar fiber. Cadde veya sokaktaki kabinler içinde kurulmuş sistemlerdir. Enejisini şehir şebekesinden alır. Enerji kesintisine karşı Akü gurubu ile beslenir.
FTTB: Fiber to the Building- Binaya kadar fiber Müşteri binasına kadar kurulan sistemlerdir. Kapasiteleri büyüklüklerine değişir. (16-128) müşteri.
Enerjisini şehir şebekesinden alır.
Enerji kesitilerine karşı Akü grubu ile beslenir.
FTTH: Fiber to the Home -Eve kadar fiber . Müşterinin evine kadar fiber kablo ile çekilir. Hizmet Müşteri evine koyulan cihaz üzerinden verilir. Enerjisini müşteri evinden alır.
FTTC Sistemleri
Cadde ve sokağa kurulmuş sistemlerdir.
Kapasiteleri büyüklüklerine göre değişmektedir. (600-1500 müşteri)
Enerjisini şehir şebekesinden alır.
Enerji kesintilerine karşı Akü grubu ile beslenir.
MDF (Main Distribution Frame) sistem ile müşteri kabloları arasında bağlantı yapmak için kullanılan dizilerdir.
FTTC kabinler (Tip numaraları büyüdükçe sistemler küçülmektedir)
Tip1,tip3,tip5,tip7,tip9
FTTB Sistemler
Müşteri bina veya sistemlerine kurulan sistemlerdir. Kapasiteleri büyüklüklerine göre değişmektedir. (16-128 müşteri) Enerjisini şehir şebekesinden alır. Enerji kesintilerine karşı Akü grubu ile beslenir. Büyüklüklerine göre Tip 11 ,Tip 21 ve Tip 19
Aktif Ethernet (AE)
FTTB olarak kullanımı
Santralde bulunan switcth'ten müşteri binasına kurulan bir switche bir çift fiber çekilir. Müşteri binasında bulunan switchten müşteriye cat5/cat6 kablo ile gidilir. Müşteri evinden cat kablo girişli homegateway adlı cihaz üzerinden PSTN ve Data (internet) sunulur. Bu sistem Cat kablolama yapılan müşteri binalarında tercih edilir.
FTTH olarak kullanım
Santralde bulunan switchten müşteri binasına kurulan bir switche bir çift fiber çekilir. Müşteri binasında bulunan swithcten müşteriye bir fiber kablo ile gidilir. Müşteri evinde fiber girişli homegateway adlı cihaz üzerinden PSTN ve Data(internet) sunulur.
AE( Aktif Ethernet)
Geleneksel switch mimarisine benzer (Metro ethernet) Kullanıcılarda bulunan HGW'ler fiber/cat kablo ile KTA'ya (Kenar Toplama Anahtarı) irtibatlıdır. KTA'lar ise fiber kablo ile FTA'ya (Fiber Toplama Anahtarına) bağlıdır. FTA'lar ise fiber kablo ile santrallerdeki veya en yakındaki MPLS node'lara bağlıdır.
Avantaj ve Dezavantajları
Avantaj : Cihazlar ucuz olduğundan yatırım maliyeti oldukça düşüktür. Kurulumu kolaydır. Dezavantajı: Enerji ihtiyacı vardır. Soğutma ihtiyacı vardır. İşletme ve bakım maliyeti vardır. Koruma (kabin/bina) ihtiyacı vardır. AE sisteminin işletme ve bakımı zor maliyetli olduğundan şirketimizde çok tercih edilmemektedir.
GPON
GPON(Gigabit Passive Optik Network) Sahada aktif cihazı bulunmayan, tek fiber kablo üzerinden yüksek hızda bilgi taşıyabilen sistemlerdir. Santal ve müşteri tarafında kendine özgü cihazlar vardır.
Santral tarafında OLT
Müşteri tarafında MDU veya ONT
FTTB ve FTTH olarak kullanılabilir.
FTTB olarak kullanımı
Santralde bulunan OLT cihazının portundan çıkan fiber optik bölücüler ile bölünür.
Bölünmüş fiberin bir ucu müşteri binasına kurulan MDU cihazına bağlanır.
MDU cihazından müşteriye cat5/cat6 kablo ile gidilir.
Müşteri evinde cat kablo girişli homegateway adlı cihaz üzerinden Pstn ve data (internet) sunulur.
Bu sistem cat kablolama yapılan müşteri binalarında tercih edilmektedir.
FTTH olarak kullanımı:
Santralde bulunan OLT cihazının portundan çıkan fiber optik bölücüler ile bölünür.
Bölünmüş fiberin bir ucu müşteri evine konulan ONT cihazına bağlanır.
ONT cihazı Cat kablo ile Homegateway cihazına bağlanır.
HGW cihazı üzerinden PSTN ve Data(intert)hizmeti verilir
ONT
Olt'nin GPON portuna fiber ile bağlanır. Üzerinde PSTN hizmetleri verilebilir. Duvara monte edilebilir ve adaptör ile elektrik gereksinimlerini karşılar. Ev içerisinde arkasına Home Gateway(HGW) bağlanarak kullanılacaktır.
MDU (Multi Dwelling Unit) Çoklu Ev Ünitesi
OLT'nin GPON portuna fiber ile bağlanır. Üzerinde 24'e kadar ethernet portu vardır. Kullanıcılardaki HGW(Homegateway) cihazlarına ethernet portu ile bağlanır, sistem kabinine monte edilir. Elektrik gerekesinimi vardır.
HGW(Home Gateway)
Gpon sisteminde HGW ONT/MDU'ya Cat kablo ile bağlanır. Üzerinde ses,internet (wifi ve kablolu) ve iptv hizmeti verilebilir.
Gpon Özellikleri
Eve kadar fiber : Sahada aktif bir cihaz bulunmaz;saha ziyaretlerini azaltır. Splitter Bölünme Oranı: 1/16, 1/32, 1/64, 1/128. Hizmet seviyeleri ayarlanabilir. (düşük bölünme yüksek hız). Maliyet ayarlanabilir (yüksek bölünme düşük maliyet). Paylaşılan Kapasite: 2.5Gbps DL - 1.25Gbps UL. Kurulacak altyapı 100+Mb/s'i destekler. 4*2,5Gbps ve 10Gbps destekleyen versiyonları mevcuttur. Topoloji: Mesafe bağımsız (birkaç santral sahası beslenebilir) Dağınık yerleşkelerde ve güzergahlarda maliyeti daha uygundur.
Last updated
